مطالعات ,طراحی, مرکز شهر

مطالعات طراحی مرکز شهر
چکیده:
 
مرکز شهری جلوه ای ازمجموعه فعالیتهای بشری است.سیستمی منتج ازپیوستن وادراک اعمال مختلف درغالب الگوئی فعال ومداوم . یک کل فرهنگی به سبب ذات خودغیرقابل لمس ونادیدنی است ولی درعین حال دارای اجزائی فیزیکی وعلائمی است که بصورت نشانه های قومی برچهره افرادبشرنقش می بندد. این علائم ظاهری ناشی ازنفوذ شرایط اجتماعی برتکامل ,نگرش وتحرکات افرادبشراست لیکن تمامی این نمادها اجزائی استعاری از یک کل فرهنگی برای دست اندرکاران  و یا به خاطر آوردگان آن فرهنگ بوده و تصویری کامل را به دست نمی دهد .
 
نحوه زندگی افراد یک اجتماع تصویری از فرهنگ آن اجتماع می باشد , بنابراین رشد و ارتقاء سطح فرهنگ یک جامعه رابطه مستقیم با سطح و منش زندگی آن جامعه می تواند داشته باشد .
 
هیجاناتی را که در دوران زندگی تجربه می کنیم بوسیله هنرمند به ابزاری جهت بکارگیری انرژی زندگی تبدیل شده و اتفاقات برانگیزنده , دینامیک , درام ها و هیجانات آن در ترکیب با سایر تجارب زندگی به مانند غم , رنج , جنگ , صلح و یا احساس نشاط بر زمینه بوم هنرمند بصورت نقشی موثر بر عواطف انسانی شکل می گیرد .
 
امروزه یکی از بناها و فضاهایی که در محلات شهر تهران از جایگاه ویژه‌ای برخوردار سرای محلات است که توسط شهرداری‌های نواحی مختلف شهر تهران راه اندازی می‌شود. در این اماکن آموزشهای فرهنگی مختلفی انجام می‌شود. کاربری این بنا آموزشی- فرهنگی می باشد. بنابراین باتوجه به کمبودی که در سرانه‌ی فرهنگی- آموزشی در شهر تهران شاهد هستیم ضرورت طراحی آنها را متوجه خواهیم شد. به طور کلی هر مرکز شهری، تفریحی و ورزشی با ایجاد فرصتهای گذران اوقات فراغت در واقع پاسخگوی سه مسأله مهم می‌باشد.
 
    آموزش مستقیم
    آموزش غیر مستقیم و فرصت کسب مهارت که باعث ارتقاء ذهنی و فرهنگی می‌شود.
     مسأله سوم که عمدتاً شامل فعالیتهای هنری است از نظر کارایی و پیشبرد اهداف فرهنگی اهمیت فراوانی دارد. زیرا که جوانان که دائماً زیر فشار آموزش مستقیم قرار دارند در موقع کسب مهارت هم نشاط بیشتری از خود نشان می‌دهند و هم بدون آنکه خود توجه زیادی داشته باشند ذهن و جسمشان با هماهنگی کامل پرورش می‌یابد.
 
١
فهرست مطالب:
فصل اول: ..................................................................................................................................... 9
1-1 کلیات تحقیق............................................................................................................................... 9
1-2 پیشگفتار: .................................................................................................................................. 10
1-3 مقدمه:...................................................................................................................................... 10
1-4 شرایط فضاها در طراحی یک مرکز شهری:............................................................................................. 11
منابع.......................................................................................................................................................... 12
فصل دوم:.................................................................................................................................... 13
2-1 تعاریف و مفاهیم پایه...................................................................................................................... 13
2-2 مقدمه:...................................................................................................................................... 14
2-3 تمدن و فرهنگ:........................................................................................................................... 16
2-4 درباره ی معانی وتعاریف بسیارگوناگون فرهنگ :...................................................................................... 16
2-5 معانی “فرهنگی “و “ دائره المعارفی “ فرهنگ: ......................................................................................... 16
17.............................................................................................................. :culture 2تعریف فرهنگ -6
2-7 تعریف واژه “ فرهنگ “ درفرهنگ های فارسی:........................................................................................ 18
2-8 تعریف فرهنگ نزدایرانیان:................................................................................................................ 19
2-9 تعریف مقوله هنر: .......................................................................................................................... 20
2-10 تعریف هنر:............................................................................................................................... 20
2-11 عناصر موجود در یک اثر هنری : ...................................................................................................... 21
2-12 تعریف مفهومی فرهنگ:................................................................................................................. 22
22............................................................................................................................. 2-13 تیلور ( 1871
22.............................................................................................................(Wissler- 2-14 ویسلر ( 1920
23................................................................................................................(Lowie- 2-15 لووی ( 1937
2تعریف لغوی فرهنگ.................................................................................................................... 23 -16
٢
2-17 تقسیمبندی تعاریف فرهنگ: ........................................................................................................... 23
2-18 ضرورت پرداختن به فرهنگ:........................................................................................................... 24
2-19 ویژگیهای فرهنگ : ...................................................................................................................... 25
2-20 تاثیر فرهنگ در شکل گیری فضاهای معماری مرکز شهری ....................................................................... 25
2-21 مفاهیم بنیادی معماری ایران........................................................................................................... 26
2-22 را از این گونه توصیف می کند : ....................................................................................................... 26
2-23 مرکز شهری:............................................................................................................................. 27
2-24 وظایف مرکز محله:....................................................................................................................... 28
2-25 مبانی نظری و اصول طراحی مراکز شهری :.......................................................................................... 29
2دیدگاههای موجود و مبانی نظری طراحی مرکز شهری:............................................................................ 29 -26
2-27 وجود هویت عملکردی و فرهنگی در طرح یک مرکز شهری: ...................................................................... 30
بودن یک مرکز شهری:................................... 30 (MUNUMENAL) و یا یادمانگرا (SIMBOLIC) 2-28 نمادگرا
2-29 ارتباط مناسبی بین طرح، جامعه و اعتقادات در فرم معماری مرکز شهری ...................................................... 31
2-30 سادگی در عین پیچیدگی در فرم کلی مرکز شهری ................................................................................ 32
2-31 مستقل از زمان معماری مرکز شهری ................................................................................................. 32
2-32 اهداف مورد نظر در طراحی مرکز شهری ............................................................................................. 34
2-33 ارتباط مناسب بین افراد، جامعه، محیط طبیعی و موضوع جهت ایجاد وحدت، یکپارچگی و یگانگی ........................ 34
2-34 انتقال پیام و اندیشه جامعه به نسلهای حاضر و آتی: .............................................................................. 34
2-35 احیاء و حفظ ارزشها، سنن و اعتقادات جامعه:...................................................................................... 34
2اطلاع رسانی و آگاهی بخشی نسبت به گذشته، حال و آینده: ..................................................................... 35 -36
2-37 مرتفع نمودن مشکلات و معضلات فرهنگی موجود در جامعه:..................................................................... 35
2-38 ایجاد جاذبههای مناسب جهت ایجاد ارتباط اولیه افراد جامعه با محیط مرکز شهری .......................................... 35
2-39 پاسخگویی به نیازهای عملکردی- فرهنگی جامعه و تأمین کمبودهای کلی عملکردهای فرهنگی مرکز شهری: ........... 35
2-40 رعایت عدالت اجتماعی: ................................................................................................................. 36
2-41 تعیین کیفیات فرم و مبانی طراحی مرکز شهری (اصول و مبانی طراحی): ...................................................... 37
2-42 متمایز بودن و روشنی فرمها در زمینه شهری:....................................................................................... 37
2-43 سادگی فرم:.............................................................................................................................. 37
2-44 استمرار فرمها:........................................................................................................................... 37
٣
2-45 تسلط و غلبه داشتن مجموعه:.......................................................................................................... 38
2روشنی نقاط تقاطع (مفصل):........................................................................................................... 38 -46
2-47 تعیین عرصهها و دامنههای دید: ....................................................................................................... 38
2-48 آگاهی برحرکت در محیط مجموعه مرکز شهری: ................................................................................... 38
منابع......................................................................................................................................................................... 39
فصل سوم :.................................................................................................................................. 40
3-1 مقدمه:...................................................................................................................................... 41
3-2 بخش های مختلف مرکز شهری:(بعضی الزامی و وابسته به نظر طراح دارد)....................................................... 41
3-3 فضاها ...................................................................................................................................... 42
3-4 عملکرد آموزشی.......................................................................................................................... 42
3عملکرد نمایشی یا نمایشگاهی......................................................................................................... 43 -5
3عملکرد کتابخانهای ........................................................................................................................ 43 -6
3-7 عملکرد تجاری ............................................................................................................................. 43
3-8 عملکرد خدماتی........................................................................................................................... 43
3-9 عملکرد اداری.............................................................................................................................. 43
3-10 مساحت فضاها........................................................................................................................... 43
3-11 شناسایی فعالیتهای مورد نیاز در مرکز شهری و تعیین فضاهای لازم............................................................. 45
3-12 بررسی استانداردهای کمی و کیفی در ارتباط با سطوح و فضاهای مورد نیاز در مرکز شهری................................. 45
3-13 فرمول تجربی برای اندازه کتابخانه..................................................................................................... 47
3-14 سالن نمایش و تئاتر:..................................................................................................................... 47
3-15 سینما: .................................................................................................................................... 47
3سالن اجتماعات و سخنرانی در مرکز شهری:......................................................................................... 48 -16
3-17 مراکز آموزش هنر در مرکز شهری..................................................................................................... 48
3-18 بخشهای اداری مجموعه در مرکز شهری............................................................................................ 49
3-19 موزه و نمایشگاه در مرکز شهری....................................................................................................... 49
3-20 فضاهای خدماتی در مرکز شهری...................................................................................................... 49
3-21 جمعبندی نهایی و تعیین مساحتهای تقریبی محدودههای خدماتی مورد نیاز:.................................................. 50
منابع......................................................................................................................................................................... 51
۴
فصل چهارم:................................................................................................................................ 53
4-1 ضوابط و استانداردهای و مبانی معماری................................................................................................ 53
4-2 ساختار و اصول فیزیکی در مرکز شهری................................................................................................ 53
4-3 – الف- ضوابط گنجایشی سالنهای تئاتر : ............................................................................................ 54
4-4 – الف – 1 - اندازه تئاتر در مرکز شهری.............................................................................................. 54
4-5 تنوع اجراها ................................................................................................................................ 54
4عرصه فرهنگی ( استانداردها – جزء فضاها ) : ......................................................................................... 55 -6
4-7 آمفی تئاتر ( استانداردها ) : ............................................................................................................. 55
4-8 آکوستیک : ................................................................................................................................ 55
4-9 روشنایی و نورپردازی : .................................................................................................................... 57
4-10 ضوابط ایمنی و حفاظتی :............................................................................................................... 58
4-11 سیستم حرارتی و برودتی : ............................................................................................................. 59
4-12 آمفی تئاتر ( جزء فضاها ) : ............................................................................................................. 61
4-13 پشت صحنه :............................................................................................................................. 62
4-14 جایگاه تماشاگران و تنظیم زوایای دید :.............................................................................................. 62
4-15 عرصه اداری ( استانداردها - جزء فضاها ) :........................................................................................... 68
4استانداردها............................................................................................................................... 68 -16
4نیازهای فضایی در انواع چیدمان اتاق جلسات غیر رسمی و رسمی.............................................................. 71 -17
4-18 فضاهای درنظرگرفته شده برای کتابخانه با سیستم باز در مرکز شهری : ........................................................ 71
4-19 کافی شاپ :.............................................................................................................................. 71
4-20 ریزفضاهای موردنیازبرای کافی شاپ :................................................................................................. 71
4-21 گالری: .................................................................................................................................... 71
4-22 ریزفضاهای موردنیازگالری :............................................................................................................. 72
4-23 نمایشگاه :................................................................................................................................ 72
4-24 نمایشگاه صنایع دستی : ................................................................................................................ 72
4-25 رستوران: ................................................................................................................................. 72
4ابعاد انسانی و استانداردهای فضایی : .................................................................................................. 72 -26
منابع......................................................................................................................................................................... 77.
۵
فصل پنجم: ................................................................................................................................. 81
5-1 نمونه های موردی ......................................................................................................................... 81
5-2 مقدمه:...................................................................................................................................... 82
5-3 سیتی سنتر دبی: ........................................................................................................................... 87
مرکز شهر ................................................................................................................................... 94 Village Mall:5-4
منابع......................................................................................................................................................................... 92
فصل ششم:................................................................................................................................. 96
6-1 اقلیم و محل قرارگیری پروژه........................................................................................................... 96
6-2 ویژگیهای شهر تهران : .................................................................................................................... 97
6-3 تاریخچه ای از تهران ...................................................................................................................... 97
6-7 ویژگی های اقلیمی شهر تهران........................................................................................................... 99
6-8 دما و رطوبت : .............................................................................................................................. 99
6-9 بارندگی : ................................................................................................................................. 100
6-10 وزش باد : ............................................................................................................................... 100
6-11 بررسی جهت قرارگیرس ساختمان و خیابانها با توجه به وزش باد:.............................................................. 101
6-12 شرایط حرارتی در فضاهای آزاد :..................................................................................................... 103
6-13 شرایط حرارتی در فضاهای داخلی: .................................................................................................. 104
6-14 توپوگرافی:.............................................................................................................................. 106
6-15 آب های زیر زمینی:.................................................................................................................... 107
6زمین شناسی و چینه شناسی :....................................................................................................... 107 -16
6-17 خطر زمین لرزه گسترده تهران : ..................................................................................................... 107
6-18 تحلیل جهت گیری ساختمان در رابطه با خورشید............................................................................... 110
6-19 جهت جنوبی : .......................................................................................................................... 110
6-20 جهت شرقی:........................................................................................................................... 111
6-21 جهت جنوب شرقی:.................................................................................................................... 111
6-22 جهت جنوب غربی:..................................................................................................................... 112
6-23 جهت غربی...................................................................................................................................................... 112
6-24 جهت شمالی.................................................................................................................................................... 113
۶
6-25 فرم ساختمان در رابطه با اقلیم:...................................................................................................... 114
6سایه بان متناسب:...................................................................................................................... 114 -26
6نواع سایبان : ........................................................................................................................... 115 - ا 27
6-28 جهت در سایبان: ....................................................................................................................... 115
6-29 تعیین عمق سایبان:.................................................................................................................... 116
6-30 ضوابط طراحی ، مصالح ساختمانی:.................................................................................................. 116
6-31 نتایج از نمودارهای بیوکلیماتیک : ................................................................................................... 117
6-32 توصیه های منتج از نمودارهای بیوکلیماتیک ساختمانی شهر تهران :......................................................... 117
6-33 تهران از دیدگاه آمار جمعیتی ........................................................................................................ 118
6-34 جمعیت: ................................................................................................................................ 118
منابع......................................................................................................................................................................... 123
نتیجه گیری......................................................................................................................................................................................................... 124
کاربرد در کشورهای گوناگون:............................................................................................................... 127
ایران:........................................................................................................................................... 127
فصل
هفتم......................................................................................................................................................................................................... 125
پیوست ها............................................................................................................................................................................................................... 125
فهرست منابع................................................................................................................................. 128
130 ...............................................................................................................................................................Abstract
فهرست جداول:
جدول شماره 1 عملکرد اداری............................................................................................................................................................................ 43
جدول شماره 2 کتابخانه........................................................................................................................................................................................ 46
جدول شماره 3 سالن اجتماعات و سخنرانی در مرکز شهری....................................................................................................................... 48
جدول شماره 4سرانه فضا ها............................................................................................................................................................................... 50
جدول شماره 5تقسیم بندی سالن نمایش....................................................................................................................................................... 53
جدول شماره 6 جدول معرفی نرخهای تأمین هوای تازه در مراکز گردهمایی......................................................................................... 59
جدول شماره 7 جدول معرفی جزئیات طراحی ردیف صندلیها................................................................................................................... 67
جدول شماره 8برنامه فیزیکی............................................................................................................................................................................ 77
٧
فهرست تصاویر:
تصویر شماره 1 ابعاد صندلی:................................................................................................................................................................................. 63
تصویر شماره 2 روشهای مختلف چیدمان صندلیها در سالن های مستطیل شکل:................................................................................... 64
تصویر شماره 3 روشهای مختلف توسعه سالن های ذوزنقه ای شکل:............................................................................................................ 65
تصویر شماره 4 شیب صندلی: ............................................................................................................................................................................... 66
تصویر شماره 5 نیازهای فضایی در انواع چیدمان اتاق جلسات غیر رسمی و رسمی: ............................................................................. 69
تصویر شماره 6کتابخانه:........................................................................................................................................................................................... 74
81...............................................................................................................................................................: تصویر شماره 7 سیتی سنتر قشم 1و 2
تصویر شماره 8سیتی سنتر اصفهان:................................................................................................................................................................... 83
تصویر شماره 9 سیتی سنتر دبی.......................................................................................................................................................................... 85
تصویر شماره 10 سیتی سنتر دبی:............................................................................................................................................................... 86
تصویر شماره 11 مرکز شهر سیاتل:.................................................................................................................................................................... 88
تصویر شماره 12 مرکز شهر سیاتل:..................................................................................................................................................................... 90
تصویر شماره 13 مرکز شهر ویلیج مال:............................................................................................................................................................... 92
تصویر شماره 14 دروازه تهران:.............................................................................................................................................................................. 95
تصویر شماره 15 موقعیت شهر تهران:............................................................................................................................................................... 96
تصویر شماره 16 نقشه توسعه اقلیمی:................................................................................................................................................................. 98
تصویر شماره 17 نمودار های جهت و سرعت وزش باد در فصول مختلف:................................................................................................. 99
تصویر شماره 18 موقعیت و زوایای تابش خورشید در عرض جغرافیایی 35 درجه:................................................................................. 100
تصویر شماره 19 جدول بیو کلیماتیک ساختمانی:................................................................................................................................... 103
تصویر شماره 20 گسلهای تهران:...................................................................................................................................................................... 105
تصویر شماره 21 جهت گیری ساختمان در رابطه با اقلیم:......................................................................................................................... 106
تصویر شماره 22 جهت شرقی:...................................................................................................................................................................... 108
تصویر شماره 23 جهت جنوب غربی:........................................................................................................................................................... 109
تصویر شماره 24 جهت شمالی:.......................................................................................................................................................................... 110
تصویر شماره 25 جهت وزش باد در مواقع گرم سال ، خرداد ،تیر ،مرداد:.................................................................................................. 111
تصویر شماره 26 محدوده منطقه یک:................................................................................................................................................................ 115
تصویر شماره 27 محدوده زمین پروژه:............................................................................................................................................................. 117
تصویر شماره 28 سایت زمین:.............................................................................................................................................................................. 118
تصویر شماره 29 دسترسی ها و صدا:................................................................................................................................................................. 119
تصویر شماره 30 باد مطلوب:................................................................................................................................................................................ 120
تصویر شماره 31 تصاویر سایت:........................................................................................................................................................................... 121